Küresel moda sektörünün 2050'de dünyanın yıllık karbon bütçesinin dörtte birini tüketiyor olmasını engellemek için kıyafetlerin farklı bir şekilde tasarlanması, daha uzun süre giyilmesi ve mümkün olduğunca geri dönüştürülmesi gerekiyor.
Moda tasarımcısı Stella McCartney, sektörünü "inanılmaz miktarda atık üreten ve çevreye zarar veren" bir sektör olduğundan dolayı kınayarak, kıyafet üretme ve kullanma şeklinin sistemik olarak değiştirilmesi için çağrıda bulunmak üzere, yelkenle dünya turu yapmış çevre eylemcisi Ellen MacArthur'la güçlerini birleştirdi.
MacArthur'un Vakfı yayımlanan raporuyla, moda sektöründeki atığın ölçeğini ve modanın savurganlığı yüzünden yılda 1,2 milyar tonluk sera gazı salınımına yol açan bir sektör yaratıldığını ortaya serdi. Bu miktar, uluslararası uçuşların ve nakliyat sektörünün yarattığı toplam salınımdan daha fazla.
Rapor, sektörün "bu şekilde devam etmesi halinde, 2050 yılında, 20C'tan düşük bir küresel ısınma için gereken karbon bütçesinin %26'sından fazlasını tüketiyor olabileceği" uyarısında bulunuyor.
Rapor, sektörün "bu şekilde devam etmesi halinde, 2050 yılında, 20C'tan düşük bir küresel ısınma için gereken karbon bütçesinin %26'sından fazlasını tüketiyor olabileceği" uyarısında bulunuyor.
Rapor ayrıca aşağıdaki gerçekleri ortaya koyuyor:
- kıyafet üretmek için kullanılan malzemelerin %1'inden azı yeni kıyafet üretmek üzere geri dönüştürülüyor;
- kıyafet ve ev tekstillerinin düzenli depolama alanlarına gönderilmesi İngiliz ekonomisine her yıl yaklaşık 82 milyon sterline mal oluyor;
- dünyada her saniye bir kamyon dolusu kıyafet atılıyor;
- son 15 yılda bir kıyafetin kullanımı bitmeden önce ortalama giyilme sayısı %36 azaldı;
- yıkanan kıyafetlerden her yıl yarım milyon ton plastik mikrofiber salınıyor ve okyanuslardaki kirlilik artıyor. Bu miktar, kozmetikteki plastik mikro boncuklardan 16 kat daha fazla.
Raporu için C&A Vakfı, H&M ve Nike gibi sektör liderlerinin desteğini arkasına alan MacArthur, modanın daha sürdürülebilir hale gelmesi için döngüsel bir tekstil ekonomisine geçilmesini istiyor.
Rapor, dört önlem için çağrıda bulunuyor: endişe verici maddelerin ve mikrofiber salınımının aşamalı olarak sona erdirilmesi; sektörün kısa süreli kıyafet kiralama yapan işletmeleri desteklemesi ve tanıtması gibi yollarla kıyafetlerden daha fazla faydalanılması; geri dönüşümün radikal bir şekilde iyileştirilmesi; ve yenilenebilir malzemelere geçilmesi.
McCartney rapordaki fikirlerin, inanılmaz miktarda atık üreten ve çevreye zarar veren bir sektör için çözümler sunduğunu belirtti.
McCartney, "Rapor modanın ve gezegenimizin geleceği için sektörümüzü iyileştirmek amacıyla birlikte çalışmamızı sağlayacak bir tartışma başlatıyor," dedi.
2,4 trilyon dolarlık sektörde böylesi bir değişikliğin ne kadar zor olduğunu kabul eden MacArthur, "Günümüzün tekstil sektörü modası geçmiş bir doğrusal, al-yap-at modeli üzerine kurulu ve devasa miktarda atık üretip çevreyi kirletiyor," dedi. "Kıyafetlerin farklı bir şekilde tasarlandığı, daha uzun süre giyildiği, çok daha sık geri dönüştürüldüğü ve tekrar kullanıldığı yeni bir tekstil ekonomisine ihtiyacımız var."
Rapordaki rakamlar; her yıl daha düşük fiyatlarla hazırlanan daha fazla yeni koleksiyonla daha hızlı bir devir modeli üzerine kurulu günümüzün moda sektörünün savurganlığını gözler önüne seriyor.
Rapora göre, "hızlı moda" ürünlerinin yarıdan fazlası bir yıldan kısa bir sürede atılıyor. ABD'de kıyafetler, dünya ortalamasının yaklaşık dörtte biri süreliğine giyiliyor. Aynı eğilim; kıyafetlerden faydalanma oranının son 15 yılda %70 azaldığı Çin'de de görülmeye başladı. Alman ve Çinli vatandaşların %60'ı ihtiyaçları olduğundan daha fazla kıyafete sahip olduklarını kabul ediyor.
Tüketiciler, giymeye devam edebilecekleri kıyafetleri atarak, her yıl dünyada toplam 460 milyar dolarlık bir değeri kaybediyor.
Rapora göre, "Tekstil sektörü büyük oranda, yılda toplam 98 milyon tonu bulan yenilenebilir olmayan kaynaklara dayanıyor. Bunun içinde, sentetik elyaf üretmek için kullanılan petrol, pamuk yetiştirmek için gübre ile elyafın ve tekstil ürünlerinin imalatı, boyası ve terbiyesi için kullanılan kimyasallar da var.
"Tekstil üretimi (pamuk yetiştirme dahil) ayrıca yılda yaklaşık 93 milyar m3'lük su tüketimiyle, su kıtlığı yaşayan bazı bölgelerde sorunları kötüleştiriyor."
"Mevcut savurgan, doğrusal sistem; düşük faydalanma oranları ve geri dönüşüm oranlarıyla, kaynaklar üzerindeki giderek genişleyen muazzam baskının altta yatan nedenidir."
