Türkiye'de ambalaj atıklarının geri kazanımı ile ilgili tüm faaliyetler; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 24.08.2011 tarih ve 28035 Sayılı Resmi gazetede yayımlanan "Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği" çerçevesinde gerçekleştirilmektedir.
Yönetmelikte açıkça belirtildiği gibi (Kapağı da, şişesi de ambalaj atığı olan ve kapağı ayrı bir hammaddeden, şişesi de ayrı bir hammaddeden üretilen pet şişeler dahil...) tüm ambalaj atıklarının toplanıp geri dönüşüme kazandırılması konusunda yükümlülüğü bulunan firmalar, bakanlığı bu atıklarla ilgili ayrı ayrı bilgilendirmek durumundadır. Dolayısıyla, örneğin bir üniversitemiz tarafından başlatılan ve birçok yerel yönetim, kamu kuruluşları ve STK'lar tarafından da desteklenen; halkın da "ebatı nedeniyle toplaması ve biriktirmesi, taşıması da kolay olduğu için...) geniş bir katılımda bulunduğu "Mavi Kapak" kampanyasında olduğu gibi, bu kampanyanın "ticari" olduğunu; toplanan kapaklarla sanayi firmalarının plastik şişeler ile ilgili geri kazanım yükümlülüğünden kurtulduğu şeklindeki iddialar doğru değildir. Ve tekrar belirtmek isteriz ki; tüm diğer katı atıklar gibi, plastik atıklar da geri kazanılabilir atıklardandır. Değerli bir hammadde kaynağı olan plastik atıkların kaynağında ayrı toplanarak geri dönüşümünün sağlanması için düzenlenen kampanyalar; ticari amaçlardan uzak, ülkemize ve toplumumuza, daha yaşanabilir bir dünyaya fayda sağlayan, geri dönüşüm bilinci aşılamaya yönelik doğru kampanyalardır.
Kamuoyuna yazılı, görsel ve sosyal medya aracılığı ile ulaşan ve zaman zaman yanıltıcı bilgiler içeren plastik ambalaj atıkları ile ilgili bazı açıklamalar yapmak istiyoruz;
- 1 ton plastiğin geri dönüşümü ile 16 varil petrol ve 5.774 kwh elektrik enerjisi tasarruf edilir.
- Plastik ambalaj atıklarının geri dönüşümünden elyaf içeren tekstil ürünleri, atık su boruları, mobilya yan ürünleri ve marley gibi malzemeler üretilir.
- Plastik ambalaj atıkları PET, PE, PVC, PP ve PS olarak hammaddelerine göre 5 ayrı türde sınıflandırılırlar. Plastik şişe kapakları ve şişeler yönetmeliğe göre ambalaj olarak kabul edilmektedir.
- İşareti; geri kazanılabilir ambalaj sembolü olarak yönetmelikte ambalajlarla kullanılması zorunlu işaret olarak belirtilmiştir.
- Plastik ambalajlarda, geri dönüşüm işaretinin içinde yer alan numaralar malzemenin yönetmelikçe belirlenmiş numaralandırma ve kısaltma sistemini ifade etmektedir. Bu numaraların, ambalajın sağlığa zararlı olması, kalitesinin düşük olması gibi bir anlamı kesinlikle yoktur.
- Plastik ambalajlarda, geri dönüşüm işaretinin içinde yer alan numaralar malzemenin yönetmelikçe belirlenmiş numaralandırma ve kısaltma sistemini ifade etmektedir. Bu numaraların, ambalajın sağlığa zararlı olması, kalitesinin düşük olması gibi bir anlamı kesinlikle yoktur.
Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması, geri dönüşüme kazandırılması ile çevre kirliliğinin engellenmesi, doğal kaynakların korunması, enerji tasarrufu ve ekonomiye makro düzeyde katkı sağlamaktadır. Örneğin 1 ton kağıdın dönüşümü ile 17 adet yetişkin ağaç kesilmekten kurtulur, 4.100 kwh elektrik enerjisi, 26.500 litre su ve 320 litre petrol tasarrufu sağlanır. 1 ton plastiğin geri dönüşümü ile 16 varil petrol ve 5.774 kwh elektrik enerjisi; 1 ton metalin geri dönüşümü ile 290 litre benzin tasarrufu sağlanır. Bir ton ahşap ambalaj atığını geri dönüştürerek de, yaklaşık 4 yetişkin ağacın kesilmesini önlersiniz.
23 yıl önce üretici firmaların, yerel yönetimlerin, tüketicilerin katılımları ile sürdürülebilir bir geri kazanım sisteminin kurulmasına katkıda bulunmak amacıyla kurulan ve 2013 yılında 500 bin ton ambalaj atığını, 1.4 milyar TL'lik ekonomik değere çeviren; yüzlerce ağaç kesimini önleyip önemli ölçüde enerji ve su tasarrufuna katkıda bulunan, sera gazı salınımının azalması gibi birçok çevresel fayda sağlayan ÇEVKO olarak, ülkesel ve toplumsal yararı gözeten tüm kampanyaları; piyasaya sürdükleri ambalaj atıklarının geri kazanımı ile ilgili yasal yükümlülüklerini yerine getiren ekonomik işletmeleri yürekten destekliyoruz. Biz de sorumluluğumuzun farkında olarak; geri dönüşüm konusunda bilinçlendirmeye yönelik birçok eğitimler ve kampanyalar düzenliyoruz ve bu konudaki önemli bilgilendirmelerimize, eğitim çalışmalarımıza da aynı sorumluluk duygusuyla devam edeceğiz.
