Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu’na “Yeşil OSB” tanımı eklendi
Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu'na "Yeşil OSB" tanımı eklendi.
Çevreye Duyarlı ve Sürdürülebilir Üretim İçin Yeşil OSB Sertifikasyonu
İklim değişikliği, dünyanın karşı karşıya olduğu ve çözüm üretilmesi gereken en acil sorunlardan biridir. Hükümetler Arası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) raporları aracılığıyla yapılan bilimsel değerlendirmeler, iklim değişikliğinin en kötü sonuçlarının çoğunun, küresel ısınmayı 1,5°C’ye sınırlandırarak önlenebileceğini göstermiştir.
Bu nedenle endüstriler, verimliliği ve karlılığı en üst düzeye çıkarırken ekolojik ayak izlerini azaltmaya giderek daha fazla odaklanmaya başlamıştır. İlgi gören yenilikçi çözümlerden biri de Yeşil Organize Sanayi Bölgelerinin kurulmasıdır.
Yeşil Organize Sanayi Bölgeleri, kaynak yönetimi ve atık azaltmadan enerji verimliliğine, iyi üretim uygulamalarından yenilenebilir enerji kullanımına kadar faaliyetlerin tüm yönlerine çevresel hususları entegre etmektedir. Bu bölgelerde doğal çevre ile uyum içinde faaliyet gösteren işletmeler ekonomik büyümeyi destekler ve sosyal refahı teşvik ederler.
Yeşil Organize Sanayi Bölgeleri, ekonomik büyümeyi çevresel sürdürülebilirlik ile birleştirerek endüstriyel manzarada devrim yaratmaktadır. Yeşil OSB’ler, gezegenimizi gelecek nesiller için koruyarak ekonomik refaha ulaşmanın mümkün olduğunu gösteren bir umut ışığı görevi görmektedir.
Bugün itibariyle Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızca sicil verilerek tüzel kişilik kazanan OSB sayısı 353’e ulaşmıştır. Bu OSB’lerden 264 adedi faaliyette olup, 89 adedinde ise proje, kamulaştırma ve inşaat işlemleri devam etmektedir.
İklim değişikliğini önlemek amacıyla 2016 yılında yürürlüğe giren Paris Anlaşması çerçevesinde ülkemizin sunduğu Ulusal Katkı Beyanı’nda, artıştan azaltım olacak şekilde %21 oranında sera gazı emisyon azaltım hedefi taahhüdü verilmiş olup, bu hedef COP 27’de %41 olarak revize edilmiştir.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bu çerçevede Organize Sanayi Bölgelerine yönelik düzenlemeler içeren bir program ortaya koymuş, Dünya Bankası ile birlikte Yeşil OSB ve Yeşil Endüstri Bölgesi Sertifikasyon Sistemi’ni oluşturmuştur. Bu çalışma yapılırken, kurumumuz Bakanlığımıza teknik destek sağlamıştır.
Yeşil OSB ve Yeşil Endüstri Bölgesi Sertifikasyon Sistemi Projesi nedir?
Yeşil OSB ve Yeşil Endüstri Bölgesi Sertifikasyon Sistemi Projesinin temel amacı; ülkemizde yer alan sanayi bölgelerini, Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları doğrultusunda “Sürekli Gelişim” prensibi benimsenerek uluslararası standartlara ulaştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda, Yeşil OSB ve Yeşil Endüstri Bölgesi Sertifikasyon Sistemi’ne dahil olmak amacıyla ön koşullar ve performans kriterleri tanımlanmıştır.
Yeşil OSB ve Yeşil Endüstri Bölgesi Sertifikasyon Sistemi ön kriterleri ve performans kriterlerinin amaçları;
- Organize Sanayi Bölgelerinin yönetimsel ve izlemeye ilişkin performansının artırılması sağlamak,
- Su, atık su, atık ve kaynakları yönetmek için sürdürülebilir araçlar sağlayarak ve OSB’lerin çevresel ayak izlerini en aza indirerek çevresel performanslarının artırılmasını sağlamak,
- İklim değişikliği sorunları ile çevre üzerindeki yerel ve küresel etkilerin ele alınmasını sağlamak,
- İşçi hakları ve çalışma koşulları, cinsiyet, topluluk diyaloğu, arazi edinimi ve sosyal altyapı dahil olmak üzere toplumun ve çalışanların ihtiyaçlarını ele alarak sosyal performansın iyileştirilmesini sağlamak,
- OSB yöneticileri ve işletme sahipleri için ekonomik performansın artırılmasını sağlamaktır.
Yapılan literatür taramaları ve çalışmalar sonucunda Enstitümüz ve Bakanlığımız tarafından, kriterlerin amaca hizmet etmesi için 6 ön kriter ve 40 performans kriteri üzerine çalışmalar gerçekleştirilmiştir.
Yeşil OSB Sertifikasyon Sistemi için hazırlanan ön kriterleri;
- OSB’de üretimde olan en az 1 firmanın yer alması.
- OSB’deki atık sularının tümünün arıtılıyor olması.
- OSB’de enerji üretim kaynağı olarak kömür kullanımının olmaması.
- OSB’nin TSE tarafından TS EN ISO 14001 ve TS EN ISO 50001 standartlarından belgelendirilmiş olması.*
- İklim Değişikliği ve Sürdürülebilirlikle ile ilgili konuları izlemek ve yönetmek için organizasyonel yapıda bir birimin kurulması ve en az bir yetkin personel istihdam edilmesi.
- OSB’nin en az temel seviye Sıfır Atık Belgesine sahip olması.
(*Başka bir uygunluk değerlendirme kuruluşundan bu belgelere sahip olan OSB’lerin TSE’ye belge geçiş başvurusunun yapılmış olması yeterlidir.)
Performans kriterleri ise OSB Yönetimi, Ekonomik, Çevresel ve Sosyal Performans başlıkları olmak üzere 4 ana başlık altında değerlendirilmektedir.
Ayrıca OSB’lerin her geçen yıl gelişmelerini ve iyileşmelerini sağlayabilmek için, kriterlerden gerekli yeterliliği sağlayarak Yeşil OSB olma unvanına hak kazanan OSB’lerin her yıl İyileştirme Raporu hazırlaması beklenmektedir.
Yeşil OSB Tasarım Sertifikası nedir?
Bütün bunların yanı sıra, sanayinin yeşil dönüşüm, düşük karbonlu üretim ekosistemi ve döngüsel ekonomi uygulamalarına hazır olması amacıyla Yeşil OSB Tasarım Sertifikası oluşturulmuştur. Bu sertifika sayesinde OSB’ler kurulum aşamasından itibaren sürdürülebilir bir altyapı ile ilerleyecek ve bu sayede ilerde karşısına çıkacak olan gelişmelere daha açık bir altyapıya sahip olacaktır.
Yeşil OSB Tasarım Sertifikası, 01.01.2025 tarihinden sonra kurulan ve ilave alan tahsis edilen OSB’ler için Yeşil OSB Sertifikasyon sisteminde zorunlu tutulmuştur.
Yeşil OSB ve Yeşil Endüstri Bölgesi Sertifikasyon Sistemi projesi kapsamında uygunluk değerlendirmesi Enstitümüzce gerçekleştirilmektedir.
Türk Standardları Enstitüsü olarak sanayimizin yeşile ve sürdürülebilirliğe yönelik ilerlemesine destek vermeye yönelik çalışmalarımız devam edecektir.
Kaynak : TSE
